De arbeidsmarkt staat in brand. Bovenaan de lijst met zorgen van ondernemers staat het niet vinden van voldoende geschoold personeel. Dat tekort is voor zogenaamde ‘STEM-profielen’ niet enkel acuut, maar ook structureel. Het letterwoord STEM staat voor Science, Technology, Engineering, Mathematics en omvat een waaier aan technologische, technische, wetenschappelijke en wiskundige opleidingen en beroepen. Op voorstel van sectorfederaties Agoria, essenscia, Fedustria en Fevia, die de vier grootste industriële sectoren vertegenwoordigen, lanceert Vlaams minister van Werk en Innovatie Jo Brouns een STEM-loket bij VLAIO. Dat moet een overkoepelende en efficiënte STEM-dienstverlening voor bedrijven verzekeren.
Het STEM-loket moet een eerste aanspreekpunt vormen voor ondernemingen die zich willen engageren in STEM. Of ze nu zelf een nieuwe actie willen opzetten om meer STEM-talent te mobiliseren, of gevraagd worden zich aan te sluiten bij een ander initiatief: bij het STEM-loket kunnen ze terecht voor informatie en krijgen ze een helder zicht op de acties en initiatieven die er bestaan. Het loket vormt zo een navigator en matchmaker in het versnipperde STEM-landschap en zorgt er ook voor dat de kennis en ervaringen van succesvolle STEM-samenwerkingen gedeeld kunnen worden om nieuwe acties op te zetten.
Nood aan meer STEM-profielen in Vlaamse industrie
Uit de meest recente versie van de STEM-monitor blijkt dat de instroom van leerlingen in technologische en wetenschappelijke studies een pijnpunt blijft, al werd er dankzij de gezamenlijke inspanningen van onderwijs, arbeidsmarkt en overheid vooruitgang geboekt. Toch studeren er in Vlaanderen in vergelijking met de ons omringende industrielanden nog steeds te weinig jongeren af in STEM-richtingen en dat op alle onderwijsniveaus.
Om meer STEM-talent te kunnen aantrekken, investeren bedrijven en sectororganisaties in een goede samenwerking met onderwijs en in opleidingsinfrastructuur. Ze zetten hun deuren open voor stages of sturen hun werknemers voor gast- en praktijklessen naar scholen, ondersteunen het Vlaamse STEM-actieplan en zetten zich in voor tal van STEM-acties. Het aantal STEM-initiatieven is intussen niet meer te tellen en kan lokaal op heel wat enthousiasme rekenen. Denk maar aan de STEMfluencers en duaal lesgeven, twee onderwijsprimeurs die essenscia vlaanderen dit schooljaar samen met scholen en sectorbedrijven heeft gelanceerd.
Concrete realisatie van het Industrieforum
Door de vele STEM-initiatieven dreigt echter versnippering van het STEM-landschap. Na het momentum dat rond STEM gecreëerd werd en de vele waardevolle initiatieven die zo van onderuit zijn ontstaan, horen sectorfederaties de roep om effectiviteit en kennisdeling steeds luider klinken bij bedrijven. Zowel bestaande als nieuwe initiatieven moeten nu verder kunnen bouwen op het STEM-landschap dat zich ontplooid heeft door kennis te borgen en successen op te schalen.
Tijdens de meest recente bijeenkomst van het Industrieforum stelden vier industriefederaties – Agoria (technologie), essenscia (chemie, kunststoffen en life sciences), Fedustria (hout en textiel) en Fevia (voeding) – daarom aan de Vlaamse regering voor om een directe bedrijfsgerichte dienstverlening op te richten in het kader van STEM. De Vlaamse regering antwoordde positief op deze oproep en heeft het Vlaams Agentschap Innoveren en Ondernemen (VLAIO) de opdracht gegeven zijn dienstverlening aan ondernemingen uit te breiden met een STEM-loket.
Vlaams minister van Werk Jo Brouns: “Het Vlaams Agentschap Innoveren & Ondernemen (VLAIO) heeft de opdracht gekregen om de komende maanden in nauwe interactie te gaan met bedrijven en federaties om het STEM-loket handen en voeten te geven. Hun signalen en adviezen worden omgezet in een concreet dienstverleningsmodel voor het STEM-loket. Op die manier zetten we bijkomend in op de instroom van mensen voor vacatures die bedrijven moeilijk ingevuld krijgen. De arbeidsmarktkrapte leert ons hoe belangrijk medewerkers zijn voor bedrijven: bedrijven kunnen maar groeien, innoveren en investeren als ze competent, gemotiveerd en gekwalificeerd personeel vinden. Met dit loket willen we hen daarbij helpen.”
Ann Wurman, directeur essenscia vlaanderen: “Onze bedrijven zijn al lange tijd grote believers en trekkers in het STEM-verhaal. Door de versnippering in het STEM-landschap is er echter nood aan een overkoepelende dienstverlening. Met de opstart van een STEM-loket bij VLAIO biedt de Vlaamse regering nu één uniek aanspreekpunt voor bedrijven. De Vlaamse industriesectoren zijn tevreden met deze maatregel, die voor meer efficiëntie zal zorgen om de instroom van STEM-talenten in bedrijven te verhogen.”
Jolyce Demely, directeur Agoria Vlaanderen: “Voldoende STEM-talent is natuurlijk uitermate belangrijk om onze ondernemingen en economie draaiende te houden. Maar het gaat ook om zoveel meer dan dat. Ook als we de duurzame transities waar we vandaag als samenleving voor staan succesvol willen maken, zullen we meer STEM-talent nodig hebben. Of het nu gaat om betere digitale connectiviteit, groene energie, duurzame materialen of innovatieve gezondheidszorg; alles staat of valt met voldoende STEM. We kijken daarom vol verwachting uit naar het STEM-loket bij VLAIO en de nieuwe samenwerkingen die hieruit zullen voortvloeien.”
Beluister ook de visie van Veerle Van Nieuwenhuysen, adviseur onderwijs en arbeidsmarkt bij essenscia vlaanderen, in deze podcast over STEM in TSO en BSO.
