Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir en essenscia vlaanderen, de sectorfederatie van de chemie en life sciences, hebben vandaag een intentieverklaring ondertekend om tegen eind dit jaar een sectorale Blue Deal Water af te sluiten. Daarmee engageert de chemie- en farmasector zich om bijkomende inspanningen te doen rond waterbesparing en circulair watergebruik. Het zou daarmee de eerste industriesector zijn met een sectorspecifieke Blue Deal van die omvang. De plechtige ondertekening vond vanavond plaats tijdens het jaarevent van essenscia vlaanderen dat in het teken stond van duurzaam innoveren en investeren.
Zuinig omspringen met water is voor de sector van de chemie en life sciences al jaren een prioriteit. Sinds 2009 is het specifieke verbruik van drink- en grondwater per productievolume al met bijna de helft teruggedrongen. De sector produceert dus meer met minder water. In absolute cijfers is het drinkwaterverbruik de voorbije tien jaar met bijna een kwart afgenomen tot 52,4 miljoen kubieke meter, een besparing van liefst 15 miljard liter.
In de chemie en farmasector is bijna 90% van het totale watergebruik oppervlaktewater, bijvoorbeeld uit rivieren. Dat wordt hoofdzakelijk als koelwater gebruikt. Nadien wordt dit onvervuilde koelwater opnieuw in de oppervlaktewaterbron geloosd. Dit water gaat dus niet verloren. Amper 6% van het sectorale watergebruik is drinkwater, slechts 1,6% is grondwater.
Toch zijn het vooral deze kostbare kwaliteitswaterbronnen waar de sector verdere besparingen nastreeft. Door het beschikbare water zo efficiënt mogelijk te gebruiken, waar het kan over te schakelen op alternatieve waterbronnen zoals oppervlakte- of hemelwater en door proceswater circulair te gaan hergebruiken en recycleren in een gesloten waterkringloop.
Van Lerend Netwerk naar Blue Deal
Anderhalf jaar geleden startte sectorfederatie essenscia vlaanderen een Lerend Netwerk Water op. Daarin werkten zo’n 50 chemie- en farmabedrijven samen om kennis en expertise uit te wisselen en onder begeleiding van experten hun besparingspotentieel in kaart te brengen. In het verlengde van dit initiatief slaan de Vlaamse Regering en essenscia vlaanderen nu de handen in elkaar om te komen tot een Blue Deal op maat van de sector: een overeenkomst met een duidelijk kader dat impactvolle investeringen in duurzaam watergebruik stimuleert en waar bedrijven met concrete projecten vrijwillig kunnen instappen.
Zuhal Demir, Vlaams minister van Justitie en Handhaving, Omgeving, Energie en Toerisme: “De slechtste maatregel tegen droogte, is pas wakker worden op het moment dat het droog is en er geen water meer uit de kraan komt. Vlaanderen pro-actief en structureel weerbaar maken tegen de klimaatverandering doen we met de Blue Deal die we sinds 2020 uitvoeren op het terrein. Vriend en vijand, maar ook menig expert, bevestigt dat dit de weg is die we verder moeten bewandelen. Maar ja, het is een werk van lange adem. Vlaanderen is één van de Europese regio’s die het meest risico lopen op droogte en waterschaarste. Het spreekt voor zich dat water-intensieve sectoren een belangrijke deel van de oplossing kunnen zijn. Ik juich daarom het engagement van de chemie- en farmasector toe om efficiënt en verstandig met water om te gaan. Ik ben ervan overtuigd dat we tot een sectorale Blue Deal kunnen komen die zorgt voor extra investeringen in duurzaam watergebruik en dus extra investeringen in een waterrobuust Vlaanderen.”
Ann Wurman, directeur essenscia vlaanderen: “Voor de chemie- en farmasector is water een essentiële schakel in het productieproces, waarbij elke druppel telt. Mogelijke waterschaarste zou dan ook zware economische gevolgen hebben. Daarom hebben bedrijven al bijzonder veel inspanningen gedaan om hun drink- en grondwatergebruik fors terug te dringen. Met een sectorale Blue Deal willen we, in nauwe samenwerking met de Vlaamse overheid, nog een stap verder gaan. Ook in economisch onzekere tijden blijft circulair watergebruik een topprioriteit.”
Luc Delagaye, voorzitter essenscia vlaanderen: “De chemie en farma is een belangrijke watergebruiker. Dat komt omdat water essentieel is in onze productieprocessen. We gebruiken het als koelwater om de veiligheid van de installaties te garanderen, maar ook als grondstof om stoom te produceren of om geneesmiddelen, verven of cosmetica te maken. Met deze toekomstige Blue Deal kunnen bedrijven zich vrijwillig engageren om op zoek te gaan naar manieren om nog efficiënter te produceren met nog minder water en het gebruikte water zoveel mogelijk te recycleren. Zo hopen we bijkomend honderden miljoenen liters water te besparen. Dit illustreert opnieuw het grote engagement van de sector op het vlak van duurzaamheid.”
