Je job in de chemie- en farmasector combineren met een deeltijdse lesopdracht in het secundair onderwijs. Om zo je praktijkervaring door te geven en meer meisjes en jongens te inspireren voor wetenschappelijke en technische studies en beroepen. Dat is de essentie van duaal lesgeven, een vernieuwend onderwijsproject dat essenscia vlaanderen mee heeft uitgewerkt. Geert Pirotte en Bart Steenackers, Process Engineer en Lab Supervisor Milieulabo bij chemiebedrijf Vynova in Tessenderlo doen mee en staan vanaf volgend schooljaar voor de klas. Een gesprek over vooroordelen, passie voor het vak en bruggen slaan tussen onderwijs en bedrijfswereld.
Jullie zijn bij de eerste lichting pioniers van duaal lesgeven. Waarom zijn jullie in dit proefproject gestapt?
Geert: “Als duaal lesgever wil ik vooral het verschil proberen te maken voor leerlingen in het ASO. Uit eigen ervaring weet ik dat je als ASO-leerling weinig met praktijk in aanraking komt en je je niet altijd een goed beeld kunt vormen tot welke beroepen STEM-vakken als wiskunde, chemie of fysica kunnen leiden, laat staan wat STEM-beroepen inhouden. Ik ben zelf aan een chemierichting begonnen zonder goed te beseffen wat die opleiding precies inhield en welke beroepsmogelijkheden ze bood. Heel veel, zo bleek. Via duaal lesgeven hoop ik de vraagtekens die ik vroeger zelf had, en die jongeren nu nog steeds hebben, te kunnen wegnemen.”
Bart: “Ik kan me daar volledig bij aansluiten. Tijdens mijn laatste jaren secundair onderwijs had ik geen idee wat ik erna zou gaan doen of studeren. Ik had veel interesse in verschillende soorten wetenschappen dus ben ik Bio-ingenieurswetenschappen gaan studeren, een brede richting met veel wetenschappen. Met mijn huidige praktijkervaring wil ik jongeren toch al een duidelijker beeld proberen te geven van de toekomstkansen die STEM-vakken bieden en de brede waaier aan jobs waarnaar ze kunnen leiden. Daarnaast speel ik al langer met het idee om les te geven. Dit project is voor mij een unieke kans om te kunnen proeven van wat lesgeven allemaal inhoudt en te ontdekken of het mij zou liggen.”
Wat hopen jullie als duale lesgever jongeren bij te brengen?
Geert: “Ik wil hun vooral tastbare voorbeelden kunnen aangeven. Ik herinner me van mijn schooltijd bijvoorbeeld nog oefeningen waarbij je moest berekenen hoe ver een katapult kan schieten. Zo’n oefening is goed om je de theorie eigen te maken, maar in je latere job ga je niet vaak iets met een katapult lanceren. Dan vind ik het beter om oefeningen te baseren op voorbeelden die uit het bedrijfsleven gegrepen zijn, zoals de processen van een chemie-installatie. Dat is een ideaal praktijkvoorbeeld om de theorie uit de lessen chemie, fysica en wiskunde mee te illustreren. Op die manier maak je voor leerlingen ook tastbaar wat en waarom ze leren en wat ze er later mee kunnen doen. Ik denk dat dat voor heel wat jongeren motiverend kan werken.”
Bart: “Naast die praktijkvoorbeelden vind ik het belangrijk om leerlingen mee te geven dat de chemiesector een belangrijke pijler is van onze industrie en dat de oplossingen van de sector terug te vinden zijn in alle facetten van het dagelijks leven. Ook de farmasector heeft veel STEM-profielen nodig. Niet alleen de eerder voor de hand liggende bio-ingenieurs en biochemici, maar ook procesingenieurs en mechanici. Vandaag worden STEM-beroepen helaas nog te vaak vernauwd tot “werken in de fabriek”. Duaal lesgeven is een manier om komaf te maken met zulke clichés.”
Geert: “Inderdaad. Het is niet omdat je chemie studeert, dat je louter en alleen met chemie bezig bent. Als procesingenieur werk je bijvoorbeeld mee om budgetten op te maken, bepaal je mee welke onderdelen er voor een installatie nodig zijn, doe je rondgangen op de werkvloer en help je collega’s op te leiden. Als leerling had ik geen idee van al die extra dimensies die bij een STEM-job komen kijken. Ik denk dat we daar als duale lesgever wel verandering in kunnen brengen.”
Voor jullie aan jullie duale lesopdracht kunnen beginnen, hebben jullie een speciale opleiding gevolgd, ontwikkeld door AP Hogeschool en Thomas More Kempen. Wat is jullie daarvan het meest bijgebleven?
Bart: “Ik vond het heel interessant om te weten waar lesgeven aan moet voldoen: hoe bouw je een goede les op, wat verwachten leerlingen, wat verwacht de school, hoe ga je om met de klasdynamiek, enzovoort. Sommige aspecten van de opleiding kan ik zeker ook toepassen in mijn job bij het coachen of opleiden van collega’s. Op die manier zorgt duaal lesgeven voor een mooie kruisbestuiving tussen mijn job bij Vynova en de lesopdracht die ik zal opnemen.”
Geert: “Ik was verbaasd over hoeveel verschillende manieren van lesgeven je kan gebruiken. Er zijn zoveel dynamische vormen van lesgeven waarmee je leerlingen kan stimuleren. Zo had een medecursist het idee om leerlingen hun eigen mini chemie-installatie te laten ontwerpen en bouwen. Om er daarna gaandeweg hun STEM-kennis op toe te passen om de processen verder te optimaliseren.”
Vynova is een van de voortrekkers van duaal leren, waarbij leerlingen ongeveer de helft van hun schooljaar doorbrengen op de werkvloer. Hoe staat het bedrijf tegenover een proefproject waarbij de rollen worden omgedraaid en de eigen medewerkers voor de klas komen te staan?
Geert: “Vynova steunt ons engagement volledig. Onze werkzaamheden binnen het bedrijf hebben natuurlijk voorrang, maar we bepalen in samenspraak hoe we duaal lesgeven kunnen combineren met de lopende en toekomstige projecten binnen onze job.”
Bart: “Ik merk ook dat het management voorstander is van duaal lesgeven. Dat is natuurlijk een enorme steun. Duaal lesgeven biedt mij de gelegenheid om mijn huidige job te combineren met iets wat ik al lang wou uitproberen. Ik apprecieer het dat we die unieke kans krijgen en tegelijk ons steentje kunnen bijdragen aan meer STEM-talent.”
Meer weten over duaal lesgeven? Ontdek het hier