Kleine, modulaire kernreactoren of SMR’s (Small Modular Reactors) kunnen op termijn een belangrijke rol spelen in de industriële energiebevoorrading, maar de betaalbaarheid zal finaal de doorslag geven. Het is evenwel positief dat Vlaanderen nadenkt over een langetermijnstrategie voor competitieve, koolstofarme energie waarin ook nucleaire technologie haar plaats heeft. Daarom schaart essenscia zich achter het initiatief van Vlaams minister-president Matthias Diependaele om een SMR-alliantie op te zetten tussen overheid, bedrijven, industriefederaties, havens en kennisinstellingen.
SMR’s zijn kernreactoren van de nieuwste generatie met het potentieel om zowel elektriciteit als proceswarmte – en mogelijk ook waterstof – te leveren aan industriële sites. Maar de ontwikkeling van dit type reactoren zal wellicht nog minstens 10 tot 15 jaar duren en de kostprijs blijft voorlopig een vraagteken. Daarom zijn ook op korte termijn dringend maatregelen nodig om de energiekosten voor de chemie-industrie te verlagen.
Yves Verschueren, gedelegeerd bestuurder essenscia: “Deze alliantie is een toekomstgericht initiatief dat de deur opnieuw openzet voor nucleaire technologie als volwaardig onderdeel van een competitieve en koolstofarme energiemix. SMR’s kunnen daar op termijn een belangrijke rol in spelen, maar we moeten realistisch blijven: dit is geen oplossing voor de energiekostenhandicap waarmee onze bedrijven vandaag kampen. Daarvoor zijn nu dringende en gerichte maatregelen nodig.”
Dubbele uitdaging
Het energiebeleid in ons land staat met andere woorden voor een dubbele uitdaging. Op korte termijn moet de overheid ingrijpen om de energiekosten voor de industrie te verlagen en zo investeringen en jobs veilig te stellen. Tegelijk is een onderbouwde langetermijnstrategie noodzakelijk die de overgang naar betaalbare, koolstofarme en bevoorradingszekere energie garandeert.
Elektrificatie en technologieneutraliteit
Elektrificatie zal een sleutelrol spelen in de industriële transitie en SMR’s kunnen daaraan een belangrijke bijdrage leveren. Het is een interessante piste die in alle ernst moet onderzocht worden, waarbij de industriële en nucleaire expertise die Vlaanderen in huis heeft een extra troef vormt. Toch moet technologieneutraliteit het uitgangspunt blijven. Alle opties die bijdragen aan een duurzame, gegarandeerde en vooral competitieve energiemix – hernieuwbaar, nucleair of andere – moeten op tafel liggen.
“De hernieuwde aandacht voor nucleaire energie is een belangrijke mindshift, nadat kernenergie 20 jaar lang in het verdomhokje is geduwd,” besluit Verschueren. “Als Vlaanderen hier voluit op wil inzetten, moet dat gebeuren in nauwe samenwerking met de federale overheid en met een duidelijke focus op kostenefficiëntie, snelheid en industriële meerwaarde. Enkel zo kunnen SMR’s een realistische bijdrage leveren aan de energietransitie.”
De SMR-alliantie werd officieel gelanceerd tijdens een bijeenkomst in het Antwerpse Havenhuis, in aanwezigheid van Vlaams minister-president Matthias Diependaele. In het transitieplan dat essenscia in november 2023 lanceerde naar aanleiding van de verkiezingen werd al aangedrongen om de weg vrij te maken voor extra nucleaire capaciteit, zoals SMR-technologie.