Vlaamse ministers Crevits en Weyts lanceren vernieuwend onderwijsconcept voor impactvol STEM-onderwijs in samenwerking met essenscia vlaanderen
Het nieuwe schooljaar start met een heuse onderwijsprimeur: de lancering van duaal lesgeven. Twaalf vakmensen uit de chemie- en farmasector zijn de pioniers die voortaan hun job combineren met deeltijds lesgeven in het secundair onderwijs. Door enkele uren per week voor de klas te staan, kunnen ze hun praktijkervaring doorgeven, meer meisjes en jongens warm maken voor wetenschappelijke en technische studies of beroepen en het lerarentekort een beetje helpen verzachten. Het proefproject duaal lesgeven is een initiatief van de Vlaamse ministers van Werk en Onderwijs, Hilde Crevits en Ben Weyts, in samenwerking met onder meer essenscia vlaanderen. Steven Rusch, procesingenieur bij Janssen Pharmaceutica, gaf in aanwezigheid van beide ministers de aftrap van duaal lesgeven met een praktijkles ‘Scheidingstechnieken’ in Stedelijk Lyceum Eilandje in Antwerpen.
Vakmensen uit het bedrijfsleven die naast hun job ook deeltijds lesgeven in het secundair onderwijs. Dat is duaal lesgeven in een notendop, een vernieuwend onderwijsconcept dat een stevige brug slaat tussen onderwijs en bedrijfsleven. Dit schooljaar start het eerste proefproject dat de weg kan vrijmaken voor een bredere uitrol de komende jaren. Zo geeft Steven Rusch, procesingenieur bij Janssen Pharmaceutica, vanaf deze maand het vak ‘Scheidingstechnieken’ aan de TSO-leerlingen van het 6de jaar Chemie en het 7de jaar Productie- en Procestechnologie en Chemische Procestechnieken in het Stedelijk Lyceum Eilandje in Antwerpen.
Waarom duaal lesgeven?
Leerlingen krijgen les van experten uit de chemie- en farmasector die de formules uit theoretische handboeken kunnen illustreren met praktische toepassingen. Bedrijven kunnen de wisselwerking met het onderwijs versterken en hun medewerkers een waardevolle educatieve ervaring bieden die hun loopbaan verrijkt. Middelbare scholen uit ASO en TSO kunnen via duaal lesgeven dan weer een beroep doen op lesgevers met praktijkervaring die ze momenteel moeilijk vinden. Zo ontstaat een win-win-winsituatie voor alle partijen wat zorgt voor een extra kwaliteitsinjectie in het STEM-onderwijs.
Viceminister-president en Vlaams minister van Werk en Economie Hilde Crevits: “Het delen van praktijkervaring en technologische kennis uit de bedrijfswereld in het onderwijs heeft alleen maar voordelen en kan voor leerlingen bijzonder motiverend werken. Die krijgen zo een betere kijk op wat ze later kunnen doen met datgene wat ze vandaag leren. Door medewerkers uit de industrie ook op de klasvloer te laten meedraaien, ontstaat bovendien een wisselwerking die ook waardevol is voor de leercultuur en talentontwikkeling bij onze bedrijven.”
Aftrap van het duaal lesgeven met @BenWeyts ! Leerlingen van 6e & 7e jaar worden ingeleid in geheimen van de ‘scheidingstechnieken’ door Steven, expert bij Janssen Pharmaceutica. Win-win: deel van oplossing voor lerarentekort én leerlingen worden warm gemaakt voor STEM-beroep. pic.twitter.com/CTGlnVhcng
— Hilde Crevits (@crevits) September 7, 2021
Viceminister-president en Vlaams minister van Onderwijs Ben Weyts: “Duaal lesgeven biedt een win-win-win voor scholen, leerlingen en bedrijven. Meer praktijkgerichte lessen, meer interactie tussen onderwijs en arbeidsmarkt en extra vakleerkrachten. Ervaren werknemers kunnen via duaal lesgeven hun waardevolle praktijkkennis doorgeven aan de volgende generatie. Scholen zien in duaal lesgeven een mooie manier om hun onderwijskwaliteit verder te versterken. Zo kunnen we de talenten van de Vlaamse leerlingen voluit ontwikkelen.”
Duaal lesgeven is een win-win-win, voor scholen, bedrijven én leerlingen. Samen met collega @crevits starten we vijf proefprojecten om de rechtstreekse uitwisseling tussen de bedrijfswereld en het onderwijs te versterken. pic.twitter.com/FmVQneBVL7
— Ben Weyts (@BenWeyts) September 7, 2021
Steven Rusch, duaal lesgever en Senior Principal Engineer Manufacturing bij Janssen Pharmaceutica: “Binnen ons bedrijf wordt er veel belang gehecht aan de persoonlijke ontwikkeling van medewerkers en wordt het principe van een ‘leven-lang-leren’ gestimuleerd. De deelname aan innovatieve projecten zoals duaal lesgeven geeft een extra dimensie aan mijn eigen functie en loopbaan. Tegelijkertijd kunnen we als bedrijf een maatschappelijke bijdrage leveren en is het een mooie manier om onze wetenschappelijke kennis en ervaring te delen met jongeren.”
Hoe werkt duaal lesgeven?
Duaal lesgeven is een twee jaar durend proefproject gelanceerd door Vlaams minister van Werk en Economie Hilde Crevits en Vlaams minister van Onderwijs Ben Weyts, uitgewerkt in nauwe samenwerking met onder andere sectorfederatie essenscia vlaanderen en de bedrijven uit de chemie en life sciences. Het initiatief ontvangt onder de projecttitel ‘Teach Up’ financiële steun vanuit het Europees Sociaal Fonds (ESF) en de Vlaamse Overheid en wordt inhoudelijk opgevolgd door een expertenpanel van academici en vertegenwoordigers uit het onderwijsveld, het bedrijfsleven en de overheid.
“Met duaal lesgeven willen we als sector een extra inspanning leveren om meer ‘STEMpathie’ in het onderwijs te brengen.”
Ann Wurman, directeur essenscia vlaanderen
Ann Wurman, directeur essenscia vlaanderen: ”In de chemie- en farmasector in Vlaanderen zijn de voorbije jaren 4.600 jobs bijgekomen. Bedrijven hebben de komende jaren veel en divers STEM-talent nodig om mee te werken aan concrete oplossingen op het vlak van gezondheid, milieu, klimaat en circulaire economie. Met duaal lesgeven willen we als sector een extra inspanning leveren om meer ‘STEMpathie’ in het onderwijs te brengen en jongeren te inspireren over hoe ze met wetenschap en techniek een positieve impact kunnen hebben op hun jobkansen en de maatschappelijke uitdagingen.”
Luc Delagaye, voorzitter essenscia vlaanderen: “Duaal lesgeven moet een begrip worden in het STEM-onderwijs in Vlaanderen. Een sterk bondgenootschap tussen bedrijfsleven, onderwijs en overheid is meer dan ooit noodzakelijk voor meer excellentie op de schoolbank én op de werkvloer. Duaal lesgeven biedt daar een perfect antwoord op. Ondernemingen die gemotiveerde medewerkers de kans geven om hun job te combineren met duaal lesgeven investeren mee in het talent van de toekomst.”
Duaal lesgeven bindt scholen en bedrijven
De eerste lichting van twaalf pioniers in duaal lesgeven zijn afkomstig van zes pioniersbedrijven: BASF, Eastman, INEOS, Janssen Pharmaceutica, Pfizer en Vynova. Ze volgden eerst een verplichte didactische en pedagogische vooropleiding, speciaal ontwikkeld door de departementen Lerarenopleiding van de AP Hogeschool Antwerpen en Thomas More Kempen. Welke vakken staan in de klasagenda van de duale lesgevers? Een greep uit het gevarieerde aanbod: biotechnieken, chemie, mechanica, systeemhydraulica en toegepaste fysica.
Tijl Ooms, directeur Stedelijk Lyceum Eilandje: “Duale lesgevers voor specifieke technische vakken zijn enorm belangrijk voor een STEM-school als de onze. Ze staan met één voet in het onderwijs en met twee benen in de praktijk. De expertise uit het bedrijfsleven naar het klaslokaal brengen is dus een goede zaak voor de onderwijskwaliteit en biedt leerlingen een betere kijk op hun toekomstkansen. Dit past helemaal in onze schoolvisie. Kortom, duale lesgevers zijn een prima aanvulling op ons team van gepassioneerde vakleerkrachten.”
Kris Sterkens, CEO Janssen Pharmaceutica: “Met onze deelname aan het pilootproject duaal lesgeven kunnen we de kloof tussen de industrie en het onderwijs verkleinen en jongeren met diverse achtergronden enthousiast maken voor wetenschap en STEM-disciplines die ook binnen onze sector erg belangrijk zijn.”
Een partnerschap op maat
Aan de lancering van duaal lesgeven is twee jaar intensief voorbereidend werk voorafgegaan. De scholen die als eerste meestappen in duaal lesgeven zijn verdeeld over drie provincies: Antwerpen, Limburg en Oost-Vlaanderen. Ze komen uit alle onderwijsnetten: stedelijk en provinciaal onderwijs, katholiek en gemeenschapsonderwijs. Het merendeel van de duale lesgevers start met hun lesopdracht in het eerste semester. Sommigen beginnen er in het tweede semester aan. Dit hangt af van de persoonlijke situatie, de werkomstandigheden bij het bedrijf en de noden van de betrokken scholen.
Sommige duale lesgevers zullen een vervangopdracht uitvoeren, anderen gaan samen met een andere leerkracht aan de slag om via co-teaching een ideale mix in theorie en praktijk te brengen. Nog anderen engageren zich om leerlingen tijdens een projectweek intensief te begeleiden. De organisatie Teach for Belgium staat in voor een kwaliteitsvolle en optimale matching tussen de school en de duale lesgever.
Duale lesgevers blijven werknemers bij hun bedrijf en krijgen geen leerkrachtenstatuut. Ook alle financiële en sociale verplichtingen blijven ten laste van het bedrijf. Dit betekent dat de werknemer die tijdelijk duaal lesgeeft het loon behoudt dat door het bedrijf wordt uitbetaald. De school betaalt het bedrijf enkel een beperkte financiële tegemoetkoming per gepresteerd lesuur. Dit gebeurt op basis van de forfaitaire prestatievergoeding die hiervoor door de Vlaamse regering is vastgelegd.
Met de steun van