Welk materiaal is door z’n veelzijdigheid en waardevolle eigenschappen onmisbaar om heel wat maatschappelijke uitdagingen succesvol aan te pakken en de circulaire economie op gang te trekken? Het antwoord? Kunststoffen zijn de duurzame materialen van de toekomst, maar dan moet de recyclagegraad omhoog en dient de problematiek van kunststofafval kordaat aangepakt te worden. Dat was de boodschap vandaag op het World Resources Forum in Antwerpen, één van de meest toonaangevende congressen over circulaire economie en duurzaam materialenbeheer in de wereld.
essenscia PolyMatters, de kunststofdivisie van de sectorfederatie van de chemie en life sciences, en Catalisti, de innovatiecluster voor chemie en kunststoffen, demonstreerden vandaag de duurzame toekomst van kunststoffen tijdens een workshop op het World Resources Forum. Daarbij toonden sectorbedrijven met praktijkvoorbeelden hoe zij aan de slag gaan met circulaire kunststoffen. Indaver gaf samen met Universiteit Gent een inkijk in de veelbelovende mogelijkheden van chemische recyclage. Jindal focuste op het belang om al in de ontwerpfase rekening te houden met een optimale recycleerbaarheid van verpakkingen. Total bouwt aan een innovatieplatform voor de hoogwaardige recyclage van polystyreen, een van de meest gebruikte kunststoffen.
“Die toegevoegde waarde van kunststoffen blijft te vaak onderbelicht”
“We kunnen niet ontkennen dat kunststoffen vandaag met een negatief imago worstelen. Zo is de ‘plastic soup’ in de oceaan inderdaad een onaanvaardbaar probleem dat dringend moet aangepakt worden. Daar is iedereen het over eens en de kunststofindustrie neemt daarvoor ook haar verantwoordelijkheid”, zegt Saskia Walraedt, directeur essenscia PolyMatters. “Anderzijds is het moeilijk om je een leven zonder kunststoffen voor te stellen. Het is een erg divers en waardevol materiaal dat in heel wat uiteenlopende toepassingen onze samenleving helpt verduurzamen. Die toegevoegde waarde van kunststoffen blijft te vaak onderbelicht. Er is nood aan een sereen debat waarbij feiten en cijfers primeren op oppervlakkige conclusies.”
Zo spelen kunststoffen een belangrijke rol in de aanpak van de klimaatuitdaging, duurzaam waterbeheer, de mobiliteit van de toekomst en een kwaliteitsvolle voedselvoorziening, gezondheidszorg en levenscomfort voor een groeiende wereldbevolking. Denk bijvoorbeeld maar aan isolatiematerialen, drainagebuizen, outdoor textiel, allerhande medische apparatuur, de behuizing van smartphones en tablets, sterke lichtgewichtmaterialen voor auto’s en fietshelmen, wieken voor windmolens of voedselverpakkingen. Zo stoot de productie van vlees tot honderd keer meer emissies uit dan de vacuümverpakking ervan, terwijl die verpakking ook de voedselveiligheid verhoogt en de voedselverspilling vermindert doordat voedingswaren langer houdbaar blijven.
Daarnaast blijft de sector niet blind voor de problematiek van plastic afval. In Vlaanderen ondersteunt Catalisti meerdere samenwerkingen tussen bedrijven en onderzoeksinstellingen om innovatieve oplossingen aan te reiken voor de omzetting van gebruikte kunststoffen in waardevolle producten. Op wereldniveau investeert de kunststoffenindustrie anderhalf miljard dollar in de Alliance to End Plastic Waste en de industrie veegt ook letterlijk voor eigen deur door zich te engageren in Operation Clean Sweep, een initiatief dat moet vermijden dat plastic pellets, de korreltjes die de grondstof zijn voor de kunststofproductie, in het milieu terechtkomen. De realiteit is wel dat 90% van de zogenaamde ‘plastic soup’ afkomstig is van 10 rivieren, waarvan 8 in Azië en 2 in Afrika. Twee miljard mensen hebben geen toegang tot een georganiseerd systeem van huis-aan-huis afvalophaling en in Europa wordt, in tegenstelling tot in België, nog altijd een aanzienlijk deel van het huishoudelijk afval gestort.
“De sector werkt aan oplossingen en innovaties om van kunststoffen de gangmaker van een duurzame, circulaire economie te maken”
“Het zijn vooral die pijnpunten die moeten aangepakt worden”, zegt Saskia Walraedt. “Afvalbeheer moet wereldwijd de hoogste prioriteit krijgen, zodat we vervolgens de stap kunnen zetten van afval naar grondstof. De ganse kunststofsector engageert zich om die circulaire transitie te realiseren en gerecycleerde kunststoffen opnieuw te verwerken in hoogwaardige toepassingen. Dat vraagt echter een omwenteling in de manier van werken, waarbij productontwerpers rekening houden met de impact van hun materiaalkeuzes op de uiteindelijke recycleerbaarheid, waarbij innovaties in recyclagetechnieken nodig zijn om zuivere materiaalstromen te garanderen en kunststoffen weer op te splitsen in hun herbruikbare chemische bouwstenen, waarbij wettelijke normen en standaarden de marktvraag naar gerecycleerde materialen stimuleren. Er zijn dus heel wat uitdagingen, maar de sector werkt aan oplossingen en innovaties om van kunststoffen de gangmaker van een duurzame, circulaire economie te maken.”
