Milieu-innovatie en handhaving: dat waren de centrale thema’s van het zevende Vlaams Milieuforum, georganiseerd door Voka en 17 Vlaamse sectororganisaties op 17 november. Ook de extreme droogte van afgelopen zomer kwam uitgebreid aan bod. Minister van Economie, Innovatie en Werk Jo Brouns gaf aan dat bedrijven een sleutelrol spelen in de transitie naar een duurzame en circulaire economie.
Vlaamse Ondernemers streven naar zero impact
“In het milieudebat is vaak een emotionele laag aanwezig. Er is nood aan meer ratio, aan meer facts & figures om beslissingen op te baseren”, zet Hans Maertens, gedelegeerd bestuurder van Voka, de toon. “De transformatie naar een klimaatneutrale en circulaire economie is volop ingezet en zal leiden tot een tsunami aan vergunningsaanvragen. Vlaamse ondernemingen zijn een partner in deze duurzame transitie. Ik roep dan ook iedereen op om de handen in elkaar te slaan en nog een versnelling hoger te schakelen.”

“Ondernemingen gaan voor zero impact maar de verwachte inspanningen moeten proportioneel zijn ten opzichte van hun verantwoordelijkheid”, zegt Katelijne Haspeslagh, adviseur milieu en klimaat bij Voka. “We roepen dan ook op om in te zetten op compliance promotion: zorg voor duidelijke en naleefbare milieuwetgeving en geef bedrijven de tijd om zich aan te passen aan de regelgeving.”
Volgens Johan Guldix, senior adviseur innovatie en ondernemen bij Voka, doet Vlaanderen het zeer goed op vlak van innovatie maar nog meer inzetten op de twin-transitie – digitalisering en vergroening – is nodig. Daarnaast roept hij op om criteria voor subsidieaanvragen stabiel te houden en te gaan voor projecten met impact. Rechtszekerheid op langere termijn is ontzettend belangrijk om investeringen te kunnen aantrekken die de duurzame transitie versnellen.
Handhaving heruitgevonden
Afgelopen winter werd een fusie van verschillende inspectiediensten aangekondigd. Werk op de plank dus voor Christophe Pelgrims, afdelingshoofd Beleidsontwikkeling en Juridische Ondersteuning (BJO) bij het Departement Omgeving. Hij zoomde in op het recent goedgekeurde omgevingshandhavingsplan dat gezamenlijk door alle handhavingsactoren zal uitgevoerd worden. Voor het eerst zit compliance promotion mee in de strategie. “Handhaving zet hierdoor in op sensibiliseren, informeren en andere instrumenten die nalevingsbevordering stimuleren.”
Milieu-innovatie als belangrijke hefboom
Op het Milieuforum komen traditioneel de Vlaamse topambtenaren hun visie delen met de bedrijfswereld. Zo ook Mark Andries, administrateur-generaal van het Agentschap Innoveren & Ondernemen (VLAIO): “De Vlaamse ondernemingen investeerden de laatste jaren fors in milieuprojecten. VLAIO zal deze ingeslagen weg verder stimuleren met concrete dienstverlening en steun om een succesvolle transformatie van de Vlaamse economie te helpen realiseren.” Zo lanceert VLAIO binnenkort een gratis waterscan die kmo’s moet helpen om water te besparen.

Droogtedebat
De afgelopen droogteperiode deed letterlijk en figuurlijk veel stof opwaaien maar zette diverse actoren ook aan tot actie. Samenwerking blijkt het codewoord om volgende droogtecrisissen het hoofd te bieden. Zo roept Frank Beckx, directeur van het Kennis- en Lobbycentrum bij Voka, op om het afwegingskader verder te verfijnen, om in te zetten op infrastructuur die wateruitwisseling mogelijk maakt en barrières weg te werken.
Innovatie en water hoog op politieke agenda
Tom De Vits, raadgever van Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir, wijst op de kwetsbaarheid van het watersysteem: “Met de Blue Deal worden concrete acties gerealiseerd en projecten financieel gesteund. Maar er is ook een structurele omslag. Daarom kwam er een nieuwe hemelwaterverordening en een bemalingscascade om duurzaam gebruik van bemalingswater te bekomen. Momenteel wordt ook de regelgeving rond heffingen aangepast zodat wateruitwisseling tussen bedrijven vrijgesteld wordt van heffingen.”
Vlaams minister van Economie, Innovatie, Werk, Sociale Economie en Landbouw Jo Brouns, legde in zijn slottoespraak de klemtoon op innovatiekracht: “Vlaanderen heeft een ongelooflijk innovatievermogen. Unieke samenwerkingen tussen kennisinstellingen, overheden en bedrijven trekken voluit de kaart van innovatie. Ik ben ervan overtuigd dat dit de sleutel tot succes is, en daarbij is een belangrijke rol weggelegd voor onze Vlaamse Ondernemers. Als regio zullen we blijven inzetten op innovatie: zo werden de budgetten voor energie-efficiëntie versterkt tot 100 miljoen euro.”

Het zevende Vlaamse Milieuforum vond plaats op 17 november 2022 in het Vlaams Parlement en is een organisatie van de Vlaamse Ondernemers verenigd in Het Vlaams Werkgeversplatform. Dit is een samenwerkingsverband tussen Voka en 17 Vlaamse sectororganisaties: Agoria Vlaanderen, Comeos, Denuo, Embuild, energia, essenscia vlaanderen, Febeg, Febetra, Febiac, Federgon, Fedustria Vlaanderen, Fevia Vlaanderen, Indufed, Staalindustrie Verbond, Traxio, Vlaamse Havenvereniging en Vlozo.