De voorbije week is de wereld grondig veranderd. Het conflict in Oekraïne raakt ons allemaal: als mens, als Europeaan, als ondernemer. De escalaties op het terrein veroorzaken in de eerste plaats onvoorstelbaar menselijk leed. De situatie is dermate ernstig dat ze ook de veiligheid en welvaart op het Europese continent ondermijnt.
Uiteraard heeft dit ook zware economische gevolgen, wat de reeds bestaande uitdagingen rond sterk stijgende energieprijzen, beschikbaarheid van grondstoffen, verstoorde wereldwijde logistieke ketens en internationale vrijhandel alleen maar groter maakt. De toenemende onzekerheid op vele vlakken zorgt ook voor ondernemingen uit de chemie en life sciences voor heel wat onduidelijkheid. Die komt bovenop de gevolgen van de coronacrisis, de recordinflatie en de krapte op de arbeidsmarkt.
De experten van essenscia volgen de situatie op de voet op, in nauw overleg en in samenwerking met de Europese chemiefederatie Cefic, interprofessionele werkgeversorganisaties, overheidsadministraties en regeringen. Hieronder vindt u een overzicht van de belangrijkste economische sancties en enkele nuttige links waar u de meest actuele informatie kan terugvinden.
Maar onze gedachten gaan toch vooral naar alle getroffen burgers en families. In ieders belang hopen we dat er snel een einde komt aan het geweld zodat diplomatieke vredesgesprekken alle kansen kunnen krijgen.
Yves Verschueren
Gedelegeerd bestuurder essenscia
Handelsrestricties
- essenscia nam eerder deze week deel aan het infomoment over Oekraïne van het Nationaal Forum Douane. Ook voor de overheidsdiensten is er nog veel onduidelijkheid over de praktische modaliteiten en implementatie van de Europese handelssancties die sinds zaterdag van kracht zijn. De komende dagen is er bijkomend overleg gepland.
- In elk geval meldt de douane dat alle goederen bestemd voor uitvoer richting Rusland, Oekraïne en Wit-Rusland gecontroleerd zullen worden, al dan niet fysiek. Het embargo geldt voor alle goederen, ook de goederen waarvoor al een uitvoeraangifte werd goedgekeurd, met uitzondering van humanitaire hulp voor Oekraïne.
- Sinds 26 februari geldt er een verbod op de uitvoer naar Rusland van specifieke goederen en technologieën op het gebied van olieraffinage, de lucht- en ruimtevaartindustrie en defensiedoeleinden.
- Er zijn ook zeer strikte beperkingen op de uitvoer van dual use gerelateerde goederen en technologieën. Dat zijn producten of technologieën die in principe een legitiem en vreedzaam civiel gebruik kennen maar die ook een militaire toepassing kunnen hebben. De overheidsdiensten vragen extreme waakzaamheid op dit vlak. Als sectorfederatie veroordeelt essenscia elk oneigenlijk gebruik van chemieproducten voor militaire doeleinden.
Handelsrelaties
- In 2020 was de chemie en life sciences goed voor 58% van de Belgische export naar Rusland, vooral farmaproducten en kunststoffen. Met een exportwaarde van 2,3 miljard euro vertegenwoordigde Rusland daarmee 1,7% van de totale export van de sector. Op het vlak van import is het aandeel van de chemie en life sciences beperkter: 0,3% van de sectorimport (345 miljoen euro) of amper 6% van de totale Belgische invoer vanuit Rusland. De impact kan uiteraard sterk verschillen van bedrijf tot bedrijf.
- Met Oekraïne is de handel zeer gelimiteerd: 0,2% van de sectorexport en 0,01% van de -import.
Nuttige links
- Europese Commissie: actueel overzicht van EU-sancties
- VBO: gevolgen voor Belgische bedrijven
- Voka: FAQ over sancties en handelsrelaties
- Douane: Nationaal Forum | Het overlegplatform van de Algemene Administratie van de Douane en Accijnzen en de privésector (naforna.be)
- Flanders Investment & Trade: Dossier ‘Sancties tegen Rusland’
