Over een periode van acht jaar, tussen 2015 en 2022, hebben 347 energie-intensieve bedrijven in Vlaanderen samen meer dan 6.000 energie-efficiëntiemaatregelen genomen waardoor ze in 2022 36,7 Petajoule (PJ) aan energie bespaard hebben. Dat is vergelijkbaar met de isolatie van 700.000 daken, wat overeenkomt met meer dan 2,2 miljoen ton aan vermeden CO2-emissies. Dat blijkt uit het eindrapport van de energiebeleidsovereenkomsten (EBO’s), samenwerkingsakkoorden tussen de Vlaamse overheid en energie-intensieve industriebedrijven om met gerichte maatregelen te streven naar meer energie-efficiëntie. De 114 deelnemende bedrijven uit de chemie, farma en kunststoffen realiseerden bijna de helft van die totale energiebesparing, terwijl ze slechts iets meer dan een derde van het totale energieverbruik vertegenwoordigen.
Met de Energiebeleidsovereenkomsten engageren energie-intensieve bedrijven zich om energiebesparende maatregelen uit te voeren die op basis van audits en energieplannen economisch rendabel zijn. Tussen begin 2015 en eind 2022 namen 347 bedrijven deel die samen 80% van het primaire energieverbruik van de Vlaamse industrie vertegenwoordigen. Ze voerden gezamenlijk 6.100 maatregelen uit, goed voor een totale energiebesparing van 36,7 PJ of 8% van het primaire energieverbruik. Daarmee werd de geraamde besparing op basis van de opgestelde energieplannen zelfs ruimschoots overtroffen.
Hoewel de chemie- en kunststofbedrijven slechts een derde van de deelnemende ondernemingen en 36% van het totale energieverbruik vertegenwoordigen, zijn ze met 16,7 PJ wel goed voor liefst 45,6% van de totale gerealiseerde energiebesparing. Daarmee realiseert de chemie- en kunststofsector verhoudingsgewijs ook een hogere besparing van 10,3% ten opzichte van het primaire energieverbruik. De sector levert op die manier een significante bijdrage aan de Vlaamse doelstellingen voor energie-efficiëntie en de Europese CO2-reductiedoelen.
Om de zaken in perspectief te plaatsen: de cumulatieve energiebesparing van 36,7 PJ komt overeen met de energiebesparende isolatie van 700.000 daken, of 2.238.800 ton aan vermeden CO2-emissies via brandstof- of elektriciteitsverbruik. Dat is vergelijkbaar met ongeveer 17 miljard aan niet-gereden autokilometers, of het equivalent van 1,1 miljoen wagens van de weg halen. Het merendeel van de besparing, namelijk 82%, is uitgevoerd door industriële bedrijven die onder het Europese ETS-systeem voor emissiehandel vallen.
De resultaten werden bekendgemaakt naar aanleiding van een werkbezoek van Vlaams minister van Energie Zuhal Demir aan Nitto in Genk, een van de chemiebedrijven die energiebesparende maatregelen heeft uitgevoerd binnen de energiebeleidsovereenkomsten.
Zuhal Demir, Vlaams minister van Energie: “Het is heel indrukwekkend wat deze bedrijven gepresteerd hebben, ondanks alle andere uitdagingen waarmee ze geconfronteerd worden. Laat het duidelijk zijn: we moeten onze industrie koesteren en niet wegjagen. We kunnen heel trots zijn op deze topbedrijven. Hun inspanning bewijst ook dat we er met doemdenken niet zullen geraken. Dat kan enkel door innovatie, efficiëntie en slimme oplossingen. Gezien het succes van de energiebeleidsovereenkomsten, werden de EBO’s verlengd voor de periode 2023 – 2026. Het ambitieniveau van de nieuwe EBO’s werd opgetrokken. Via deze nieuwe vrijwillige overeenkomsten stimuleren we de energie-intensieve ondernemingen om blijvend in te zetten op verbetering van hun energie-efficiëntie. Deze EBO’s zetten de toetreders aan hierin nog een stap verder te gaan, maar ze hebben er zélf ook alle baat bij. Ze dragen bij tot een betere leefomgeving, maar drukken tegelijk hun eigen energiekosten.”
Els Brouwers, directeur energie, klimaat & economie bij essenscia: “In een bijzonder uitdagende economische context blijven bedrijven uit de chemie, farma en kunststoffen investeren in meer energie-efficiëntie voor minder CO2-uitstoot. Dat is een sterk en volgehouden engagement. De energie-intensieve industrie, met de chemie en kunststoffen op kop, realiseert dankzij de Energiebeleidsovereenkomsten meer dan 70% van de energiebesparing die door Europa aan Vlaanderen wordt opgelegd. Door dalende productievolumes en een lagere benuttingsgraad staat de energie-efficiëntie van industriële installaties momenteel onder druk. Een ondersteunend industriebeleid is meer dan ooit nodig.”
Vorig jaar zijn opnieuw 86 chemie-, farma- en kunststofbedrijven vrijwillig ingestapt in de nieuwe generatie van vierjarige energiebeleidsovereenkomsten. Bedoeling is verder op zoek te gaan naar haalbare en kostenefficiënte acties die zorgen voor meer energie-efficiëntie en CO2-besparingen. De uitvoering van de maatregelen wordt jaarlijks nauwgezet opgevolgd door een onafhankelijk verificatiebureau.
Meer info: jaarverslag Commissie Energiebeleidsovereenkomsten
