Het Koninklijk Besluit met betrekking tot producten voor eenmalig gebruik en de bevordering van herbruikbare producten werd eind vorige week gepubliceerd in het Staatsblad. essenscia PolyMatters, de kunststoffendivisie van de Belgische sectorfederatie van de chemie en life sciences, verwelkomt de vrijwel letterlijke omzetting van de Europese richtlijn voor kunststoffen voor eenmalig gebruik (Single Use Plastics) in de Belgische wetgeving. De sector steunt de doelstelling om kunststoffen op een verantwoorde manier te integreren in de circulaire economie, maar is bezorgd over bepaalde verboden die verdergaan dan wat Europa voorschrijft en die bovendien een negatieve milieu-impact met zich meebrengen.
Met het recent gepubliceerde Koninklijk Besluit wil de Belgische overheid de milieu-impact van bepaalde producten voor eenmalig gebruik sterk verminderen. Anderzijds wil ze de toepassing van herbruikbare producten bevorderen om zo de transitie naar een circulaire economie te stimuleren. essenscia PolyMatters deelt deze ambitie die pleit voor een groter aandeel gerecycleerd materiaal in nieuwe kunststofproducten, en dat binnen de technische en wettelijke voorschriften. Ze wijst echter op enkele tegenstrijdigheden in de wetgeving.
Zo betreurt de Belgische kunststoffenindustrie het verbod op het op de markt brengen van monomateriaal kunststofbekers voor eenmalig gebruik. Zulke bekers uit eenzelfde type kunststof zijn namelijk perfect wasbaar, herbruikbaar en recycleerbaar als ze na gebruik worden ingezameld. De beoogde milieuwinst van dergelijk verbod kan dus moeilijk uitgelegd worden binnen een retoriek die de transitie naar een circulaire economie als uitgangspunt heeft.
Daarnaast gaat het verbod op lichte plastic winkelzakjes in tegen de verzamelde wetenschappelijke bevindingen van het Life Cycle Initiative van het UN Environment Programme (UNEP), dat focust op producten voor eenmalig gebruik. Daaruit blijkt namelijk dat de milieu-impact van alternatieven voor dergelijke plastic draagtassen minstens vijf keer hoger ligt. In het Verenigd Koninkrijk wijst het World Wide Fund (WWF) er trouwens op dat er net werd gekozen voor kunststofzakjes omwille van de hogere milieu-impact van die alternatieven. De unieke troeven van kunststoffen komen ook naar voor in voedselverpakkingen: ze zijn ultralicht, verhogen de hygiëne en verlengen de houdbaarheid van voedingsmiddelen.
“Bepaalde toepassingen van kunststoffen tegen elke prijs willen verbieden, gaat voorbij aan wetenschappelijke inzichten en is zeker geen kant-en-klare oplossing voor een meer duurzame en circulaire samenleving.”
Saskia Walraedt, directeur essenscia PolyMatters
Saskia Walraedt, directeur essenscia PolyMatters: “Dit Koninklijk Besluit beantwoordt aan de wettelijke verplichtingen vanuit Europa, maar is ook een gemiste kans. Bepaalde toepassingen van kunststoffen tegen elke prijs willen verbieden, gaat voorbij aan wetenschappelijke inzichten en is zeker geen kant-en-klare oplossing voor een meer duurzame en circulaire samenleving. We moeten ons vooral focussen op concrete acties die ervoor zorgen dat kunststoffen niet meer in het milieu terechtkomen en onze Belgische expertise internationaal inzetten voor de ontwikkeling van nieuwe technologieën en de nodige infrastructuur om de recyclage van kunststoffen te verhogen. Het is geen toeval dat kunststoffen alomtegenwoordig zijn in ons leven: dankzij hun unieke en veelzijdige eigenschappen bieden ze comfort, klimaatwinsten en praktische oplossingen. Als sectorfederatie staan we dan ook ter beschikking van de overheid om bij te dragen aan een objectieve en wetenschappelijke benadering om een circulaire economie mét kunststoffen te realiseren.”