Sluit een juridisch robuust en wetenschappelijk onderbouwd stikstofakkoord dat onze natuur, onze landbouw en onze industrie toekomstperspectief biedt. Anders dreigt de totale impasse, met een vergunningenstop voor allerhande belangrijke investerings- en infrastructuurprojecten en een economie, met bijhorende welvaartscreatie, die stilvalt. Aan de hoeksteen van een doelgericht stikstofbeleid – een aangepast beoordelingskader voor ammoniak en stikstofoxiden, dat toelaat de effectieve lokale natuurimpact doeltreffend aan te pakken – kan evenwel niet geraakt worden. Zo luidt de noodkreet van essenscia vlaanderen.
Iedereen is het erover eens dat de stikstofuitstoot in Vlaanderen verder omlaag moet. Iedereen beseft ook dat de Vlaamse regering daarom dringend verantwoordelijkheidszin moet tonen door een stikstofakkoord te sluiten. Dat is in het belang van de natuur, maar ook in het belang van burgers en bedrijven. Er heerst intussen namelijk al twee jaar juridische onzekerheid in allerlei vergunningsprocedures. Twee jaar na het initiële stikstofarrest en ruim een jaar na het krokusakkoord is het hoog tijd om nu eindelijk definitief knopen door te hakken.
Het is daarbij uitermate belangrijk dat vastgehouden wordt aan het principiële uitgangspunt van het krokusakkoord, met beoordelingskaders die een onderscheid maken tussen de uitstoot van ammoniak (vooral landbouw) en stikstofoxiden (voornamelijk transport en industrie). Ammoniak slaat sneller neer dan stikstofoxiden en heeft daardoor een grotere lokale milieu-impact. Dat blijkt ook uit een studie van het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek (INBO).
Aandeel industrie in stikstofdepositie in Vlaanderen is amper 4%
Bovendien spreken de cijfers voor zich. Van de stikstof die neerslaat vanuit Vlaamse bronnen is 78% afkomstig van de landbouw, 15% van het verkeer en amper 4% van industriële activiteit. Daarnaast is de stikstofuitstoot in de chemiesector in Vlaanderen sinds 2005 bijna gehalveerd, met een daling van 18% in de laatste 3 jaar. Anders gezegd: de bijdrage van de industrie aan de stikstofproblematiek is zeer beperkt en vertoont bovendien al jaren een sterk dalende trend.
Het is ook zo dat voor de industrie al langer strenge regels gelden. Het bestaande Luchtbeleidsplan legt de lat erg hoog, met ambitieuze doelstellingen om de stikstofuitstoot van de industrie tegen 2030 fors te reduceren. Daarbovenop is bij vergunningsprocedures de drempel voor de stikstofuitstoot door de industrie sinds het stikstofarrest al gevoelig verstrengd, van 5% naar 1%. Hoewel de stikstofimpact van de sector dus gering is, moeten ook industriële bedrijven heel wat inspanningen leveren om hun uitstoot verder te verminderen.
Ann Wurman, directeur essenscia vlaanderen: “De chemiesector heeft een minimaal aandeel in de totale stikstofdepositie in Vlaanderen. Bovendien blijven bedrijven investeren in de best beschikbare technieken om hun uitstoot verder te beperken. Zonder stikstofakkoord hebben bedrijven echter geen duidelijk kader dat rechtszekerheid biedt voor broodnodige investeringen in de modernisering en vergroening van hun productie. Onze oproep aan de Vlaamse regering is glashelder en urgent: sluit een definitief stikstofakkoord volgens de basisprincipes uit het krokusakkoord. Streng, maar rechtvaardig.”