Een recordaantal vacatures, veel jobkansen voor pas afgestudeerden en technisch TSO-talent maar ook steeds meer jobaanbiedingen die zelfs na een half jaar nog niet ingevuld geraken. Dat zijn de voornaamste conclusies uit de jaarlijkse jobbarometer van sectorfederatie essenscia, op basis van een rondvraag naar de rekruteringsplannen en tewerkstellingstrends bij bijna honderd bedrijven uit de chemie, kunststoffen, farma en biotech. Het aantal jobs in de sector stijgt al 8 jaar op rij en bedrijven verwachten ook in de tweede jaarhelft van 2022 nog bijna 2.000 aanwervingen te doen.
De sterke jobgroei in de chemie- en farmasector in Vlaanderen houdt aan. De tewerkstelling zit al 8 jaar in stijgende lijn. In die periode kwamen er 5.793 nieuwe jobs bij, goed voor een totaal van 65.159 werknemers. Die trend lijkt zich ook dit jaar verder door te zetten. Zo zijn er volgens de enquêteresultaten van de essenscia jobbarometer momenteel 1.731 openstaande vacatures, het hoogste aantal sinds de start van de jaarlijkse bevraging vijf jaar geleden. Verhoudingsgewijs ligt het aantal vacatures de helft hoger dan vorig jaar en meer dan dubbel zo hoog in vergelijking met het coronajaar 2020.
Hierbij is het belangrijk om aan te stippen dat dit om een momentopname gaat, gebaseerd op cijfers uit een beperkte steekproef bij 86 bedrijven die samen 44% van de sectorale tewerkstelling vertegenwoordigen. In werkelijkheid ligt het aantal vacatures in de sector dus hoogstwaarschijnlijk nog wat hoger. Dat maakt de nood aan talent overduidelijk.
Gezocht: technisch talent en dataspecialisten
Vier op de vijf ondervraagde bedrijven heeft jobaanbiedingen. Bij ongeveer de helft van de vacatures gaat het om nieuwe jobs. Voor ruim een op de drie vacatures (38%) is geen werkervaring vereist, wat goed nieuws is voor wie pas is afgestudeerd. Er zijn vooral jobs beschikbaar in productiefuncties (39%), maar ook in onderhoud, kwaliteitscontrole, onderzoek en ontwikkeling en logistiek. Ook dataspecialisten zijn erg in trek voor de digitalisering van productie- en innovatieprocessen.
Drie kwart van de bedrijven geeft wel aan dat het steeds moeilijker wordt om geschikt talent te vinden, vooral technisch geschoold personeel voor productie- en onderhoudsfuncties. Meer dan de helft van de ondernemingen (56%) heeft jobaanbiedingen die al langer dan een half jaar openstaan. De meest gezochte profielen? Vooral technisch TSO-talent (44% van de vacatures), maar ook professionele bachelors met een praktijkgerichte STEM-opleiding en ingenieursprofielen – vooral burgerlijk, industrieel en bio-ingenieurs – blijven erg gegeerd.
Toenemend belang van STEM-opleidingen
De economisch onzekere tijden hebben nog niet onmiddellijk een direct effect op de tewerkstelling. De bedrijven die deelnamen aan de enquête hebben dit jaar al meer dan 2.000 aanwervingen gedaan, en ze verwachten er in de tweede jaarhelft nog eens zoveel te doen. Toch geeft zowat de helft van de ondernemingen aan nog geen duidelijkheid te hebben over de rekruteringsplannen voor volgend jaar. Anderzijds houdt 40% van de bedrijven vast aan de langetermijnprognoses en zullen ze de voorziene aanwervingen in 2023 gewoon doorvoeren. Ongeveer 10% verwacht zelfs meer mensen aan te werven dan gepland.
De resultaten van de jobbarometer illustreren opnieuw het grote belang van kwaliteitsvol STEM-onderwijs (Science, Technology, Engineering & Mathematics) en waardevolle STEM-acties om meer meisjes en jongens te inspireren voor een technische of wetenschappelijke studie- en beroepskeuze. Met onderwijsprimeurs als duaal lesgeven – waarbij experten uit de chemie- en farmasector hun job deeltijds combineren met lesgeven in het secundair onderwijs – en STEMfluencers – waarbij jonge medewerkers uit de sector in het eerste en tweede middelbaar gaan vertellen over hun persoonlijke passie voor wetenschap en technologie – trekt essenscia vlaanderen mee aan de kar.
Opleidingscentrum ViTalent opent dit najaar
Samen met de sociale partners en met de steun van het sectorale en paritaire vormingsfonds Co-valent bouwt de sector ook een eigen opleidingscentrum voor de farma en biotech. ViTalent opent dit najaar op het Wetenschapspark UAntwerpen in Niel en biedt met een hoogtechnologische trainingshal en een educatieve cleanroom topaccommodatie voor praktijkgerichte opleidingen in productie, kwaliteitscontrole, verpakking en labo.
Ann Wurman, directeur essenscia vlaanderen: “Met ViTalent bieden we een antwoord op de sterke jobgroei in de farma en biotech, naast onze bestaande opleidingscentra ACTA voor chemie en PlastIQ voor kunststoffen. De nood aan talent is namelijk bijzonder groot. Sommige bedrijven hebben tientallen openstaande vacatures voor procesoperatoren en onderhoudstechnici. Heel wat grote investeringsprojecten die de voorbije jaren zijn aangekondigd, komen nu op gang en vergroten de vraag naar talent. Mijn advies aan de jonge generatie: kies voor een STEM-studie. De beste garantie op een boeiende job waar je kan meewerken aan de industriële transitie richting klimaatneutraliteit en een circulaire economie.”
Een concreet voorbeeld van de zoektocht naar talent is de investering van Legend Biotech en Janssen Pharmaceutica in Zwijnaarde. Ze bouwen er een vooruitstrevende productiesite voor innovatieve CAR-T-celtherapieën, een complexe technologie die veelbelovend is in de behandeling van bepaalde bloedkankers.
Hilde Claes, HR-directeur Janssen Pharmaceutica: “Tien jaar geleden stonden de kandidaten bij wijze van spreken aan te schuiven om bij ons te komen werken. Dat is vandaag helemaal anders. Nu staan werkgevers aan te schuiven om het juiste talent aan te werven. Dat is niet alleen voor ons bedrijf zo, maar voor zowat alle bedrijven uit alle sectoren. We verwachten dit jaar in België 1.100 vacatures te moeten invullen, vooral binnen R&D en supply chain. Dat is een historisch hoog cijfer en een ongeziene uitdaging. Zo zoeken we voor ons nieuwe productiecentrum voor celtherapie, dat we samen met onze partner Legend Biotech aan het bouwen zijn, de komende jaren in Beerse en Gent honderden nieuwe mensen, vooral lab-analisten, ingenieurs en logistieke medewerkers.”
