Bijna 400 bedrijfsleiders, managers, beleidsmakers en specialisten onderwijs en arbeidsmarkt tekenden present op het jaarevent van essenscia vlaanderen: Today’s talents for tomorrow’s solutions. De centrale vraag luidde: hoe overtuigen we meer talent om voor de chemie en life sciences te kiezen. De sector blijft namelijk groeien en extra jobs creëren, terwijl door de vergrijzing jaarlijks zowat 2.000 ervaren medewerkers uitstromen. Op zoek naar antwoorden, verwelkomde presentatrice Indra Dewitte in het Mechelse Technopolis jongeren, sectorexperten en de Vlaamse ministers van Werk en Onderwijs Hilde Crevits en Ben Weyts. Dit kwam er uit de bus: 5 concrete ideeën om meer talent aan te trekken.
1. Niet praten óver jongeren, maar mét jongeren
De sector moet nog meer acties en events organiseren waarin het talent zelf het woord voert. Het allereerste Young Talent Lab van essenscia was een succesvolle eerste stap in de goede richting. Daaruit bleek dat jongeren vooral wakker liggen van duurzaamheid, innovatie en een betekenisvolle job. Net dat zijn de sterkste troeven van de sector. Daarom wil Frank Beckx, gedelegeerd bestuurder van essenscia vlaanderen, volgend jaar meer Young Talent Labs organiseren met een provinciale focus. Zo krijgen jongeren en leerkrachten de kans om van jonge medewerkers uit de sector te leren met welke innovaties en duurzame oplossingen de bedrijven in hun buurt bezig zijn.
2. Communicatie op maat van de jeugd
Het woord ‘communicatie’ viel tientallen keren tijdens het jaarevent. De consensus van experten Elke Jeurissen (Glassroots), Hetty Helsmoortel (Sound of Science) en Yves Van Durme (Deloitte) was dan ook: jongeren weten nog onvoldoende welke bedrijven de chemie- en farmasector wereldwijd op de kaart zetten, laat staan wat ze precies doen of welke variatie aan jobs je er kan vinden. Er is daarom nood aan een echt communicatieoffensief op maat van jongeren. De jonge sectorambassadeurs op het jaarevent – twintigers die met passie in de sector werken – inspireerden meteen de zaal: zet in op Instagram en YouTube, organiseer meer bedrijfsbezoeken voor het derde en vierde middelbaar en laat vooral jonge medewerkers aan het woord over de manier waarop ze in hun job het verschil kunnen maken. Belangrijk daarbij is dat bedrijven benadrukken hoe ze actuele vraagstukken oplossen. Denk aan meer energie-efficiëntie, minder CO2-uitstoot en de ontwikkeling van nieuwe geneesmiddelen.
Margot Michiels (Evonik), Abdel Bouzeiane (BASF), Kaat Vertonghen (ExxonMobil) en Thomas Van Riet (ADPO)
3. STEM-onderwijs naar Europese top brengen
Het succes van laagdrempelige acties zoals de Mendelejev-attractie in Technopolis, de opendeurdagen, het technologiefestival Let’s Get Digital of het Young Talent Lab toont aan dat de interesse voor wetenschap en chemie bij jongeren groot is, maar nog te weinig studenten kiezen bewust voor een STEM-opleiding (Science, Technology, Engineering, Mathematics). In vergelijking met andere industrielanden bengelen we zelfs achteraan het peloton. Hoe lossen we dat op? Het STEM-actieplan van de nieuwe Vlaamse regering zal daarin een cruciale rol spelen. Vlaams minister van Onderwijs Ben Weyts deelde de ambitie van essenscia vlaanderen om tegen 2030 door te stoten naar de Europese top voor STEM-talent maar deed ook een oproep aan de sector om hier actief aan mee te werken. Ondernemingen moeten meer interactie zoeken met scholen en hun deuren openzetten voor bedrijfsbezoeken en stages.
4. Focussen op duaal leren én duaal lesgeven
De kruisbestuiving tussen het onderwijs en het bedrijfsleven kan nóg beter. Hoe? Niet enkel studenten laten proeven van de actie op de werkvloer, maar ook experten uit de bedrijven naar de klaslokalen sturen. De sector is al jaren een pionier in duaal leren, de perfecte mix van leren op school én in een bedrijf. Daarom pleit essenscia vlaanderen voor de uitbreiding van dit onderwijssysteem naar meer studierichtingen in het secundair én hoger onderwijs. Met duaal lesgeven wil de sector nog een stap verder gaan door medewerkers uit de industrie de kans te geven ook enkele uren per week voor de klas te staan. Zo winnen alle partijen: scholen hebben er een extra optie bij om het tekort aan vakleerkrachten op te vangen, studenten krijgen meer praktijkgerichte lessen en bedrijven helpen om meer talent aan te boren. Ministers Hilde Crevits en Ben Weyts kondigden op het jaarevent aan dat ze volgend schooljaar samen met de sector een proefproject willen opstarten in een regelluw kader. Luc Delagaye, voorzitter van essenscia vlaanderen, antwoordde meteen dat de sector enthousiast is om mee op de kar te springen.
5. Bruggen bouwen tussen onderwijs en arbeidsmarkt
Met ACTA, PlastIQ en vanaf 2021 ViTalent beschikt de sector over gespecialiseerde opleidingscentra voor jobs in de chemie, kunststoffen en life sciences. Een hechtere samenwerking tussen de VDAB en deze sectorale opleidingscentra kan meer werkzoekenden bijscholen en heroriënteren naar een nieuwe job. Ook mensen die elders aan de slag zijn maar zin hebben in een nieuwe uitdaging kunnen zo makkelijker de weg vinden naar de chemie en life sciences. Bevoegd minister Crevits wil hier samen met de sector werk van maken. Daarnaast hebben de competentiecentra een belangrijke taak om de huidige medewerkers permanent bij te scholen in het kader van levenslang leren en studenten met praktijklessen in gesimuleerde werkomgevingen een unieke kijk te geven op de vele jobopportuniteiten in de sector.