Een klimaatneutrale samenleving? Een circulaire economie die van afval weer grondstof maakt? Hoe je het ook draait of keert, voor milieuvriendelijke technologieën en baanbrekende klimaatoplossingen rekenen we in belangrijke mate op chemie. Zowel op wetenschappelijk als op industrieel vlak. En daarin kan België een voortrekkersrol spelen. Yves Verschueren, gedelegeerd bestuurder van essenscia, geeft aan hoe.
Denkt u aan chemie wanneer u uw handen of kleren wast, op uw smartphone tokkelt of uw outdoor-kledij of sporttenue aantrekt? Wellicht staat u er niet bij stil maar onze moderne samenleving steunt op een brede waaier een chemieproducten: van zepen en detergenten tot hoogwaardige kunststoffen voor elektronica of textiel. Materialen die we dagelijks gebruiken en die elk van ons meer comfort en een betere levenskwaliteit bieden.
Die maatschappelijke meerwaarde van de chemiesector is ook de belangrijkste les uit de coronacrisis. Want de combinatie van wetenschappelijke kennis en industriële expertise zorgt voor oplossingen. Of het nu gaat om mondmaskers in polypropyleen, medische zuurstof voor coronapatiënten, desinfecterende handgels, de razendsnel ontwikkelde coronavaccins of al het beschermingsmateriaal uit kunststof voor de helden uit de zorg.
Deel van het probleem, of van de oplossing?
Ook in de aanpak van de klimaatuitdaging is de chemie-industrie een onmisbare bondgenoot. Geen windturbines zonder geavanceerde kunststoffen en smeermiddelen die de wieken efficiënt laten draaien en bestand maken tegen hoge windsnelheden. Geen energiezuinige woningen zonder performante isolatiematerialen. Geen elektrische wagens zonder batterijen – wat in feite mini-chemiefabriekjes zijn. Geen zonnepanelen of waterstofeconomie zonder chemie.
“Als we streven naar een klimaatneutrale toekomst hebben we meer chemie nodig, niet minder.”
Yves Verschueren, gedelegeerd bestuurder essenscia
Wacht even. Dat is waar en dat klinkt allemaal mooi, maar is de chemie-industrie ook niet deel van het probleem? Chemiebedrijven zorgen toch voor de uitstoot van broeikasgassen? Ze hebben in hun processen nood aan veel energie en water. Ze gebruiken fossiele grondstoffen. Klopt. Maar de chemie is evenzeer deel van de oplossing. Sterker nog, als we streven naar een klimaatneutrale toekomst hebben we net meer chemie nodig, niet minder. Duurzame chemie, welteverstaan.
Minder CO2-uitstoot, meer klimaatinnovaties
De materialen en producten die de chemie maakt, besparen gemiddeld meer CO2 tijdens hun gebruiksperiode dan dat er vrijkomt tijdens de productie ervan. Bovendien produceert de sector steeds efficiënter: met minder uitstoot, minder energie, minder grondstoffen, minder waterverbruik, minder afval. Eén cijfer: de productie van chemiebedrijven in Vlaanderen gebeurt vandaag met bijna 27% minder CO2-uitstoot dan vijftien jaar geleden. De sector steunt de ambities uit het Klimaatakkoord van Parijs dan ook voluit.
Dat biedt ons land een unieke kans, want de chemiesector is als export- en innovatiekampioen van België een van de sterkhouders van onze economie. Met talent en innovatie als belangrijkste ingrediënten hebben we een succesrijke toekomstformule in handen. CO2 opvangen en opslaan of hergebruiken als grondstof? Van kunststoffen via chemische recyclage de gangmaker maken van de circulaire economie? Hout- en landbouwafval als hernieuwbare grondstof gebruiken? Allemaal klimaatinnovaties waar bedrijven uit de sector volop aan werken, met vallen en opstaan. Want de toekomst, die is al begonnen terwijl u dit las.
Dit artikel verscheen in FOKUS Chemie, themabijlage bij De Standaard.
